Progressive rock - Τα είδη της

Ο χαρακτηρισμός της prog rock ουσιαστικά εμπεριέχεται σε μια φράση: " Progressive rock είναι αυτό που ηχεί σαν Progressive rock", δηλαδή ο χαρακτηρισμός είναι πολύ ρευστός, όπως και τα μουσικά του σύνορα. Σίγουρα, για τους φαν του είδους, αυτό αποτελεί ένα χαρακτηριστικό μιας αυτοκρατορίας, μουσικής αυτοκρατορίας. Αν και η τοποθέτηση αυτή δεν είναι μακριά από την πραγματικότητα, μιας και μουσικός χώρος που καταλαμβάνει είναι πολύ μεγάλος και μάλλον δεν υπάρχει μουσικός στην σημερινή ροκ σκηνή, που να μην πάτησε στα μουσικά εδάφη του.

Ο διαχωρισμός γίνεται με την στροφή μιας μπάντας σε μια πειραματική αναζήτηση,συνήθως με ένα άλμπουμ ορόσημο ή ακόμα και ένα τραγούδι. Φυσικά η παραμονή στο μουσικό αυτόν χώρο προϋποθέτει και ανάλογη συνέχεια. Μπορεί ακόμα να είναι μια σόλο έκφραση, μέσα από ένα προσωπικό σχήμα κάποιου μέλους μιας ήδη φτασμένης μπάντας. Αλλά το βασικό είναι η ανάγκη για αναζήτηση, μέσα από μουσικά μονοπάτια. Αναζήτηση που μοιάζει με ένα κυνήγι κάποιου μουσικού Γκράαλ. Κατά πολλούς την αρχή την έκανε ο Franka Zappa με το άλμπουμ του Freak Out! (1966), μαζί με το συγκρότημά του The Mothers of Invention.

Από τότε η φυγοκεντρική πορεία του είδους ακολούθησε πολλά μονοπάτια, τα οποία θα προσπαθήσω να αναφέρω επιγραμματικά, με πιθανότητα λάθους να καραδοκεί σε κάθε κατηγορία.

- Symfonic rock, με κύριο χαρακτηριστικό την τον πλούσιο σε ορχηστρικά μέρη ήχο τους, που οφείλεται σε έντονη παρουσία των synth, melotron και με προσθήκη της ορχήστρας να μην σπάνια. Πολλές φορές ονομάζεται και alternative και barok rock όρος σπάνια πλέον χρησιμοποίηται. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι : Electric Light Orchestra, Yes, Genesis, Rick Wakeman, Kansas, Procol Harum

- Experimental rock, οι πρωτοπόροι της Progressive σκηνής και κατά κάποιον η εμποσθοφυλακή της. Τα βασικά της χαρακτηριστικά ο πειραματισμός με οποιαδήποτε μουσικά όργανα και αφαιρετικότητα στον ήχο. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι : Captain Beefheart and His Magic Band, King Crimson, Gentle Giant, Henry Cow, Faust, Can, Van der Graaf Generator.

- Η σκηνή Canterbury(Canterbury sound), είναι τα γκρουπ που δημιουργήθηκαν γύρω από την ομώνυμη πόλη της Αγγλίας. Αν και τοποθέτηση μπορεί να χαρακτηριστεί γεωγραφική έχει και μουσικές ιδιαιτερότητες, όπως η μοναδική επιρροή από την τζαζ. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι : Soft Machine, Henry Cow, Caravan, Gong.

- Folk Progressive, αποκαλείται από μουσικούς που προέρχονται από τον χώρο της Folk ή αυτούς που είναι υπό την επιρροή της. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι : Jethro Tull, Gryphon

- Jazz rock, υβρίδιο ανάμειξης των δύο ειδών. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι: Weather Report, Miles Davis, Frank Zappa, Brand-X, Colosseum, Blood, Sweat & Tears

- Art rock. Η πολυπλοκότητα και συχνή αλλαγή των μουσικών φορμών τα βασικά χαρακτηριστικά του. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι: Pink Floyd, Camel, Focus.

- New Progressive, χρονολογική τοποθέτηση για μπάντες μετά το 1980. Τα πιο χαρακτηριστικά γκρουπ είναι: Marillion, IQ, Credo, Pendragon, Arena, Fish, FM, Pallas; w Polsce Collage, Abraxas, Quidam

- Progressive Metal, με 3 υποκατηγορίες: heavy metal -Queensrÿche, Dream Theater/ thrash metal - Voivod, Coroner, Watchtower, Mekong Delta/ death metal - Death, Pestilence, Atheist, Cynic , Opeth και πάντα με πρόθεμα το Progressive . 

Jacek Maniakowski