Τα χαρακτηριστικα της progressive rock

Προσωπικά χωρίζω την μουσική σε δύο μέρη: αυτή που μ' αρέσει και αυτήν που δεν μ' αρέσει. Το δεύτερο μέρος το χωρίζω σε δύο υποκατηγορίες: η επιτηδευμένη μουσική και απλά μουσική ατάλαντων. Αλλά αυτά είναι προσωπικές θεωρήσεις και τίποτα παραπάνω και μια περισσότερο συναισθηματική προσέγγιση, παρά μια νοητική εξήγηση. Ωστόσο μια νοητική εξήγηση είναι απαραίτητη και στην μουσική, μιας και ο νους έχει ένα βασικό εργαλείο κατανόησης των πραγμάτων την κατηγοριοποίηση. Και η μουσική είναι, μαζί με πολλά άλλα, μαθηματικά.

Αν και όλα είναι rock'n'roll και απλά κάποια να είναι απλές διαφορετικές προσεγγίσεις προς αυτό, όπως μας το φανερώνει μέσα από τις νότες του Hey Hey My My ο Neil Young. Μία από αυτές είναι το progressive rock ή prog rock. Το είδος αυτό είναι μια φυσική συνέχεια (ή και συνέπεια) του psychedelic rock και ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του '60 με αποκορύφωμα του τα μέσα της δεκαετίας του '70, με το punk rock να παίρνει τα πρωτεία, σαν πιο δημοφιλής έκφραση του rock'n'roll, αργότερα στην ίδια δεκαετία.

Η βασική φιλοδοξία του progressive rock είναι να δώσει περισσότερη ποιότητα στην μουσική έκφραση του rock'n'roll, ανεβάζοντας το ένα σκαλί πάνω. Ουσιαστικά στόχευε σε δημιουργία μιας "μουσικής" κάστας, που αποτελούνταν από εκλεπτισμένους μουσικούς και βιρτουόζους στο είδος τους. Αν και μουσική του ευρύτητα είναι τεράστια, έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά:

- σπάσιμο του δεσμού με το παραδοσιακό 3-λεπτο, δηλ. την απαιτούμενη διάρκεια του τραγουδιού, για να μπορεί να παίζεται και στο ραδιόφωνο. Τα κομμάτια πολλές φορές ξεπερνάνε το 10-λεπτο και φαντάζουν να "χτίζονται πάνω σε στο intro του και να αποτελούνται από συγκεκριμένα μέρη. Πολλές φορές βασίζεται στο σχήμα μιας σονάτας ή και σουίτας είτε κάποιας άλλης κυκλικής μουσικής φόρμας.

- οι μουσικές φόρμες είναι αρκετά πολύπλοκες με το τέμπο να αλλάζει συχνά  αλλά και το μουσικό σχήμα ενός κομματιού

- συχνή δημιουργία instrumental συνθέσεων, σε κλασικές ροκ φόρμες, από κάποιον σολίστα μουσικό

- το στιχουργικό μέρος είναι εξίσου πολύπλοκο και καταπιάνεται με θέματα φιλοσοφικά, θρησκευτικά, μυστικιστικά και με την φανταστική λογοτεχνία να και αυτή, βασικά έμπνευση

- στην χρήση των κλασικών ηλεκτρικών μουσικών οργάνων προστίθεται και τα ηλεκτρονικά

- μεγάλες επιρροές από την κλασική μουσική

-οι βιρτουόζοι του είδους έχουν συνήθως μουσική παιδεία βασισμένη στην κλασική μουσική

Jacek Maniakowski