Στην ανατολική φιλοσοφία η έννοια του Άβαταρ ή Αβατάρ(α) ορίζει κάποια ενσαρκωμένη οντότητα, στόχος της οποίας είναι να εξελίξει την ανθρωπότητα. Στην αρχαία Αίγυπτο την συνέδεαν με τους πρώτους Φαραώ, με πρώτο τον Μήνη ή Μένη [Menes]. Αλλά δεν είναι μόνο οι ηγετικές και γνωστές προσωπικότητες που φέρουν αυτόν τον χαρακτηρισμό ή που κάπως σχετίζονται με αυτόν. Υπήρχαν άγνωστοι στον πολύ κόσμο άνθρωποι, που με κάποια «αόρατη» δημιουργία συνέβαλαν, με τον τρόπο τους, στην δημιουργική εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Το rock ‘n’ roll είναι μέρος ενός μικρόκοσμου, φύσει μουσικού, που, συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία του ανθρώπινου πολιτισμού, με ότι αυτό συνεπάγεται! Απλά σε αυτόν τον κόσμο το βασικό «εργαλείο» και μέσο δημιουργίας είναι οι νότες και αυτές με τη σειρά τους συμβάλλουν στη διαρκή εξέλιξή του. Και σε αυτό το μουσικό σύμπαν υπάρχουν αυτοί που «φαίνεται» να συμβάλουν περισσότερο και έχουν μια εξωτερική λάμψη, αλλά και αυτοί που η βαρύτητα του έργου τους είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την φωτεινότητα της προσωπικότητάς τους ή μάλλον της συμπεριφοράς τους!
Θα μπορούσε κανείς να πει με τόλμη πως το έργο του Lewis Allan “Lou” Reed έχει για το rock ‘n’ roll την αξία που είχε το έργο των Otto Hahn, Fritz Strassman και Enrico Fermi για τη φυσική! Ό,τι κατάφεραν στη φυσική και οι τρεις αυτοί άνθρωποι, επιτυγχάνοντας τη διάσπαση του ατόμου, με τις γνωστές ιστορικά ευεργετικές αλλά και καταστροφικές συνέπειες, το κατάφερε στη μουσική ο Lou Reed και μάλιστα σχεδόν μόνος του! Ουσιαστικά κατάφερε να «διασπάσει» το rock ‘n’ roll, αλλά μόνο με δημιουργικές συνέπειες, καθώς πρόσφερε στις επόμενες από αυτόν γενιές μουσικών νέες οπτικές και νέα πεδία δημιουργίας πάνω σε αυτό το είδος μουσικής.
Με το συγκρότημά του, τους The Velvet Underground και το ντεμπούτο τους άλμπουμ, το “The Velvet Underground & Nico”, ο Lou Reed δεν ξεκίνησε απλώς ένα μουσικό κίνημα, αλλά υπήρξε και ο κύριος φορέας του μέσα από μια ποικιλία εκφράσεων αυτής της μουσικής. Το άλμπουμ αυτό, με την μπανάνα που φιγουράρει στο εξώφυλλο και που είχε σχεδιαστεί από τον Andy Warhol, ο οποίος έκανε και την παραγωγή του, πουλήθηκε σε μόλις 30.000 αντίτυπα . Αλλά τα λόγια του Brian Eno “everyone who bought one of those 30.000 copies started a band.” είναι αντιπροσωπευτικά της αξίας του καλλιτέχνη. Αλλά ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή! Ο Lewis Allan “Lou” Reed είδε το πρώτο φως της ζωής κατά μέσα στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, συγκεκριμένα στις 2 Μαρτίου του 1942, στο Beth El Hospital του Brooklyn και μεγάλωσε στο Freeport του Long Island.
Αν και καταγόταν από οικογένεια Εβραίων, ο ίδιος αργότερα δήλωνε πως ο μόνος του θεός ήταν το ροκ! Συγκεκριμένα είχε πει: «Ο θεός μου είναι το rock ‘n’ roll. Είναι μια σκοτεινή δύναμη που μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου. Το πιο σημαντικό μέρος της θρησκείας μου είναι το να παίζω κιθάρα». Μαθητής ήδη του λυκείου και o Lou Reed μάθαινε κιθάρα ακούγοντας ραδιόφωνο, ενώ ανέπτυσσε μια σταθερή προτίμηση των rock and roll και rhythm and blues! Η πρώτη από τις διάφορες μπάντες, στις οποίες συμμετείχε ως μαθητής του λυκείου, ήταν οι Jades, με μια πιο “doo wop” μουσική κατεύθυνση. Η τολμηρή απόπειρά του να εκφράσει τα bisexual συναισθήματά του, στα 1956, είχε ως συνέπεια να οδηγηθεί σε μια «θεραπεία» με ηλετροσόκ! Το βασανιστήριο αυτό, που ουσιαστικά κάνει τον εγκέφαλο «σαν λάχανο», αλλοιώνοντας τη μνήμη και οδηγώντας τον παθόντα σε ανικανότητα στις στοιχειώδεις νοητικές διεργασίες του, δεν θα μπορούσε να μην τον είχε επηρεάσει και μουσικά! Ουσιαστικά διηγείται την εμπειρία του αυτή σε τραγούδι του 1974 με τίτλο “Kill Your Sons”.
Η δεκαετία του ’60 τον βρίσκει να σπουδάζει στο Syracuse University, ακολουθώντας τις κατευθύνσεις της δημοσιογραφίας, της σκηνοθεσίας και της δημιουργικής γραφής. Παράλληλα παρακολουθούσε το στρατιωτικό πρόγραμμα Reserve Officers’ Training Corps (ROTC), όπου ήταν αρχηγός διμοιρίας, ώσπου σημάδεψε, πατώντας την σκανδάλη, με το άδειο του όπλο το κεφάλι ανωτέρου του! Το 1961 αρχίζει να φιλοξενείται στον ραδιοφωνικό σταθμό WAER με την εκπομπή “Excursions On A Wobbly Rail”. Οι μουσικές του επιλογές έχουν ύφος των doo wop, rhythm and blues και jazz, και συγκεκριμένα free jazz. Μέσα από αυτήν την εμπειρία, βρίσκεται μπροστά στις πρώτες μουσικές επιρροές του, με τον σαξοφωνίστα Ornette Coleman να κατέχει τη δεσπόζουσα θέση μέσα σε αυτές. Μέσα από το άκουσμα της μουσικής του μαθαίνει τις πρώτες του τεχνικές, καθώς και λεπτομέρειες γύρω από τη συνεργασία μουσικών οργάνων.
Μεγάλη επίδραση στον τρόπο της λυρικής του έκφρασης έπαιξε και ο καθηγητής του στο πανεπιστήμιο, από το οποίο αποφοίτησε με άριστα, ο ποιητής Delmore Schwartz. Η γνωριμία τους, για την οποία δήλωσε: “the first great person I ever met”, εξελίχθηκε σε δυνατή φιλία. Ουσιαστικά ο Schwartz είναι ο άνθρωπος που του μαθαίνει να εκφράζεται με απλότητα, δηλώνοντας άπειρα πράγματα απλά και μόνο με λίγες λέξεις. Το τραγούδι “European Son” από το ντεμπούτο άλμπουμ των Velvet Underground είναι αφιερωμένο σε αυτόν. Αργότερα θα τιμήσει ξανά τον μέντορά του με το “My House” του 1982.
Δεν είναι λίγες οι φορές που αναφέρεται σε αυτόν στις συνεντεύξεις του. Σε μία από αυτές αναφέρει μεταξύ άλλων ότι, μέσα από τα γραπτά του θέλει να κινήσει το ενδιαφέρον των νέων για τη ροκ μουσική, κάτι που κατάφερε τελικά ο Lou Reed, όσο λίγοι, αλλά μέσα από τα τραγούδια του. Με τη λήξη των σπουδών του, μετακομίζει στην Νέα Υόρκη και σχεδόν αμέσως πιάνει δουλειά στην Pickwick Records, για την οποία γράφει τραγούδια. Το πρώτο του δημιούργημα είναι το “The Ostrich”, single που γνωρίζει μια κάποια επιτυχία. Η εταιρία αποφασίζει ότι, για να υποστηριχθεί το τραγούδι πρέπει να δημιουργηθεί και μία μπάντα. Το τραγούδι, το οποίο είναι μια διακωμώδηση της τότε χορευτικής μουσικής, βρήκε την μπάντα του, τους “The Primitives”.
Μεταξύ των μουσικών που την απάρτιζαν, ήταν και οι John Cale, Ουαλός συνθέτης για την La Monte Young’s Theater of Eternal Music και ο Tony Conrad. Έκπληκτοι οι μουσικοί διαπίστωσαν ότι ο Reed είχε κουρδίσει όλες τις χορδές της κιθάρας του στην ίδια νότα! Από το τραγούδι στο οποίο και διαπίστωσαν αυτήν την «πρωτοτυπία» του Reed, ονόμασαν αυτό το στυλ παιξίματος “ostrich guitar”! Η πρώτη λίθος της πρωτοπορίας του τραγουδοποιού είχε βρει τη θέση της και αποτέλεσε τη βάση για το σύνολο της avant-garde σκηνής. Ο Cale, αν και ήταν αρκετά δυσαρεστημένος με τον νέο τρόπο παιξίματός του, ωστόσο παρέμενε πάντα εντυπωσιασμένος από το ρεπερτόριο του!
Αυτό συμπεριλάμβανε και το “Heroin”, με την οποία ξεκίνησε ένα φλέρτ, που θα εξελισσόταν σε μια ερωτική σχέση, που θα κρατούσε χρόνια.
Jacek Maniakowski
επιμέλεια κειμένου : Maria Florokapi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου